Қазақстанда жаңа дайын ғимараттан пәтер сатып алудың оң және теріс жақтары
Қазақстандағы құрылыс нарығын зерттеуге сәйкес, жаңа ғимараттардағы пәтерлердің 80-90%-ы «құрылыстың бірінші сатысында» сатып алынады. Қалған баспана тұрғын үй кешені пайдалануға берілгеннен кейін сатылады, бұл сатып алушыларға көптеген қауіп-қатерлерден аулақ болуға мүмкіндік береді.
Аяқталған жаңа ғимаратта жылжымайтын мүлікті сатып алмас бұрын, сіз кездесетін барлық артықшылықтар мен кемшіліктерді талдауыңыз керек.
Ұзақ мерзімді құрылыспен байланысудың қаупі жоқ
Заманауи жаңа ғимаратта жеке баспанаға ие болу процесі, әсіресе үлестік құрылысқа инвестициялау үшін бірнеше миллион теңге көлемінде банктен несие алатын сатып алушылар үшін айтарлықтай күйзеліспен бірге жүреді.
Көбінесе, сатылымдар басталған кезде, тұрғын үй «құрылыстың бірінші сатысында» және іргетас салу сатысында болады. Сондықтан сатып алушылар жарнамалық визуализациялар мен құрылыс компаниясының беделіне негізделген мүлікті сатып алу туралы шешім қабылдауы керек. Дегенмен, көптеген аяқталған жобалары бар ірі әзірлеушілер де форс-мажорлық жағдайлардан иммунитетке ие емес.
Көруге тапсырыс бере аласыз
Аяқталған жаңа ғимараттағы пәтердің сөзсіз артықшылығы — сіз қарауға жазыла аласыз, тұрғын үйдің схемасын, ішкі жұмыстардың сапасын және сыртқы абаттандыруды жеке бағалай аласыз. Бұл мүмкіндікті K7 Group әзірлеушісінен жылжымайтын мүлікті сатып алушылар жиі пайдаланады. Өйткені, бұл сізге пәтер сатып алу туралы саналы шешім қабылдауға мүмкіндік береді. Салынып жатқан жылжымайтын мүліктердегі үй сатып алушылар сату менеджерлерінің уәделеріне және жобаны көрсетуге сүйене отырып, өз таңдауын жасауға мәжбүр. Әзірлеушілер қағаз жүзінде уәде еткен нәрселерді сирек орындайды.
Бірден көшу мүмкіндігі
Жаңа ғимараттың пайдалануға берілуін күту бірқатар қолайсыздықтармен байланысты және сатып алушыға эмоционалды және қаржылық әсер етуі мүмкін. Біріншіден, күту мерзімі 1-2 жылдан астам уақытқа созылуы мүмкін. Екіншіден, өз пәтеріңізді күтіп тұруға тура келетін ипотекалық және жалға берілетін тұрғын үй үшін бір реттік төлем қаржыларыңызға ауыр тиуі мүмкін.
Дайын тұрғын үй кешенінде жылжымайтын мүлікті сатып алу қаржылық шығындар мен басқа да қолайсыздықтарды болдырмауға көмектеседі. Көптеген әзірлеушілер жылжымайтын мүлікті дайын жөндеумен, толық жиһазбен және тұрмыстық техникамен сатады. Мұндай пәтергді сатып алғаннан кейін бірден көшуге болады.
Қосымша шаршы метрлер үшін қосымша ақы алынбайды
Көптеген құрылыс салушылар құрылысты аяқтағаннан кейін және тұрғын үй аумақтарының түпкілікті өлшеуінен кейін шаршы метрге қосымша төлем сомасын айтып, инвесторларды «қуантады». Бұл болашақ пәтердің ауданын дәл есептеу мүмкін болмаған кезде «құрылыстың бірінші сатысындағы» үйлерде өте жиі кездеседі.
Аяқталған жаңа ғимаратта пәтер сатып алғанда, бұл жағдай мүмкін емес, өйткені құрылыс салушы оның аумағын дәл біледі. Нәтижесінде «қосымша квадраттар» үшін ешкім қосымша төлем талап етпейді.
Тұрғын үй бағасы өсіп жатыр
Тәжірибе көрсеткендей, сатылым басталған сәттен бастап үй пайдалануға берілгенге дейін баспана бағасы 30%-ға өседі. Мысалы, менің досым сатылым басталған кезде Алма-Ситиден 23 миллион теңгеге пәтер сатып алып, оны дайын күйінде 30 миллион теңгеге сатты.
Жыл сайынғы жылжымайтын мүлік құнының 20%-ға өсуін ескерген жөн. Ұлттық статистика бюросының мәліметі бойынша, 2022 жылдың шілдесінде жаңа тұрғын үйдің шаршы метрі 425 970 теңгені құрады. Өткен жылдың шілде айымен салыстырғанда өсім 19,4%-ды құрады.
Сату басталған кездегі пәтер құнының 23 миллионы 12 айға депозитке қойылса, онда ол 3 миллион 220 мың теңгеге өседі. Осылайша салынып жатқан нысанға салым ақша ойға қонымды болады. Дәл осылай жылжымайтын мүлік инвесторлары дәлелденген құрылысшыларда және жақсы жерлерде құрылыстың бірінші сатысындағы тұрғын үйлерді сатып алуды басшылыққа алады (Есентай Сити жақсы мысал).
Тұрғын үй нұсқалардың аздығы
Салынып жатқан нысандағы жылжымайтын мүлікті сатып алу кезінде сатып алушыларға әр түрлі макеттері, бөлмелер саны, әртүрлі қабаттағы және т.б көптеген пәтерлер ұсынылады. Құрылыс аяқталғаннан кейін таңдау үшін көптеген нұсқалар қалмайды, сондықтан дайын жылжымайтын мүлікке инвесторлар құрылыс салушы сатуға үлгермеген тұрғын үйді таңдауы керек. Көбінесе бірінші және соңғы қабаттардағы немесе бұрыштардағы пәтерлер қалады. Қазақстанда елордада да, аймақтарда да дайын баспана тапшылығы бар, сатып алушылар көбінесе олардың қажеттіліктерін толық қанағаттандырмайтын жылжымайтын мүлік нұсқаларымен келіседі.