Дөңгелек үстел ғалым Г.С.Карелинге арналды

Атырау облысы Қазақстан халқы Ассамблеясы мен «Былина» этномәдени бірлестігінің ұйымдастырумен Елбасының «Рухани жаңғыру» бағдарламасы аясында Атырау мұнай  және газ университетінің конференция залында ғалым, саяхатшы Г.С.Карелинге арналған  дөңгелек үстел  өтті.

Іс-шараға Орал қаласынан арнайы шақырылған  «Еуразиялық ғалымдар  одағы» қоғамдық қорының директоры, философия ғылымдарының докторы  А. Голубев, «Қоғамдық келісім» КММ қызметкерлері, университет мұғалімдері мен студенттері және БАҚ өкілдері қатысты.

Аталған жиынның модераторы  «Былина» этномәдени бірлестігінің төрағасы Короблев Андрей Александрович  болды.

Іс-шара барысында Орал қаласынан келген қонағымыз А.Голубев  баяндама жасап,  ғалым  Г.С.Карелиннің жұмыстары мен  бірқатар кітаптарымен таныстырды.

Атап айтсақ, белгілі ғалым Г.С.Карелиннің Қазақстан аймағына қосқан үлесі орасан зор. Г.Карелин Орынбор губернаторының тапсырмасы бойынша Казақстандағы Каспий теңізінің солтүстік-шығыс жағалауына экспедицияға шығып, Өлі қолтық, Қашақ шығанақтарын, Бозащы түбегін, Үстірттің солтүстік-батысын зерттеген. Каспий теңізінің солтүстік-шығыс бөлігінің және оған іргелес аудандардың картасын жасаған, жануарлар мен өсімдіктер жайында, жалпы қазақ халқына қатысты түрлі этнографиялық  т.б. бай материалдар жинаған.

1841 ж. Алатаудың қарлы жотасы мен Жетісу өңірінде болып, 1842 ж. Баянауыл, Қарқаралыны аралап, Алтайдың шығыс бөлігінде зерттеулер жүргізген. 1843 ж. Көкпекті округі арқылы Зайсан-Нар өзеніне жетіп, сол өзеннен Өскеменге дейінгі 400 шақырымға ағып жатқан жоғарғы Ертісті сипаттап жазып, маңызды мағлұматтар келтіріп, 1844 ж. Бұқтырма өзенде зерттеу жүргізгендігі айтылды.

Г.С. Карелин өмірінің соңғы 20 жылында (1849 – 1872) Гурьев қаласында (Атырау) тұрып, жаратылыстану, география саласында, сондай-ақ, тарихи материалдар жинаумен шұғылданды. Бірақ ол еңбегін аяқтап үлгермеген.

Өкінішке орай, Карелиннің Қазақстан табиғаты жайында жинаған бай ғылыми материалдары Атырауда өртеніп кеткен. Тек шағын бөлігі ғана 1883 жылы Орыс география қоғамының жазбаларында жарияланды. Карелиннің ұзақ жылдар бойғы еңбегінің нәтижесін көрсететін кейбір ботаникалық, зоологиялық қыруар коллекциялары Санкт-Петербург, Мәскеу мұражайларына табыс етілген.

Сонымен қатар, Атырау мұнай  және газ университеті мұражайының кураторы, академик профессор, жергілікті тарихшы В.К.Афанасьев баяндамасында ғалым Карелиннің зерттеген аймағынының  картасымен таныстырды.

Шара соңында қатысушылар тарапынан баяндамашыларға сұрақтар қойылып,  шешімді жауаптармен  іс-шара қортындыланды.

 

 

     Атырау облысы әкімі аппаратының

«Қоғамдық келісім» КММ

баспасөз қызметі