Анам жоғалып қалды
Бала біткеннің ең үлкен қорқынышы – анам жоғалып қалды деп ойлау екен. Саған «үйде отыра тұр» деп, өзі: «Қазір тез келем, дүкенге барып келем» дейді де, содан жоқ болады. Кеш батты. Ал анаң жоқ. Түнгі шамдар самаладай жарқырады. Көше қап-қараңғы. Ал анаң жоқ!
Балаға шешесі дүкенде екі рет кезекке тұрып, зат алғанын айтып түсіндіре алмайсың. Сосын қайтар жолда көзтаныс әлдекімді жолықтырып, сөйлесіп тұрып қалғанын қалай айтып бересің? Ал баласы үйді басына көтеріп жылап, өксігін баса алмай, «Сені біреу ұрлап кетті екен деп қорықтым» деп зар еңірейді.
Осындай жағдай болып па еді? Менде болған. Менің бала күнгі ең ауыр жарақатым – анамды ұрлап кетсе ше? Сондықтан өзім ана болғанда ешқашан ұлымды жалғыз үйде қалдырған емеспін. Дүкенге барарда сыртынан жауып кетпейтінмін. Сауда үйдерінде баламнан адасып қалған емеспін. Ұлыма анасын жоғалтып алу деген үрейді мүлде жолатпадым. Ешқашан.
Қазір балам 18 жаста. Ересек, есті, сақалы тебіндеген жігіт. Сақал дегенде бір апта қырынбаса, қылтиып бірдеңе шығады. Бармалейге ұқсап қалады. Кеше кеш келді. Бірден ұйықтап қалды. Күйеуім де өзін нашар сезініп ерте жатты. Түнгі бірде итті ешкім сыртқа шығармағаны санама сарт етті. Жігіттердің бәрі ұйқыда. Оятпайын дедім. Киініп, итімді жетектеп сыртқа шықтым. Серуендеп біраз жерді шарлап келдім. Шамамен жарты сағаттай қыдырдым-ау. Келсем, кіреберістің алдында ұлым тұр. Скаут сияқты киініп алған: түрсишең, тәпішкемен, иығына күртесін іле сапты.
— Не болды? Ұятың оянып кетті ме? — дедім жымиып. Түріне қарасам, өңі боп-боз. Құдды бір Брежнев өліп я Биттлздің бірі топтан кетіп қалғандай.
— Сен! – деп айғай салды. — Сен! Сен қайда жүрсің? Қырық минут жоқсың! Үйді айнала жүгіріп жүрмін, айғайлап шақырдым! Естідің бе?
— Жоқ, — деймін. — Мен құлаққап тағып алғам. «Сүйіктің ауырып қалғанда» сияқты көңілсіз әндерді тыңдап келе жатырмын.
Тағы бірдеңе дегісі келіп аузын аша берді де, мені бас салып құшақтай алды. Мойныма мұрнын тығып, біраз тұрды. Өзімнің есім шықты.
— Не болды, балам? Құдай алар деймісің мені? Мен итті сыртқа шығардым ғой.
Ол маған:
— Сені біреу ұрлап кетті деп қорқып кеттім. Қоңырау шалсам, телефон көтермедің. Үйді он айналып жүгірдім. Сен жоқсың. Ау демейсің. Анашым, сенен қатты өтінемін: бұдан былай керек кезде мені оят. Мынадай қылығыңнан жасым жиырмаға жетпей шашым ағаратын түрі бар.
Мен де баламды құшақтадым. Құшақтағанда қалай, шамам келгенше аяғымның ұшына тұрып, қолым жеткенше құшақтадым. Күртесіне мұрнымды тығып біраз тұрдым. Ит секіріп жүр. Жаңбыр жауып тұр. Балам шалшықты кешіп тұр. Түрсишең, тәпішкемен. Анасын жоғалтып алыпты. Менің бала күнгі қорқынышым тірілді.
Бұл қорқыныш – бейсаналы түрде туады. Жасың 20, 30, 50 болсын – бәрібір анаңды жоғалтып алуға қорқасың. Үйден телефонсыз шығып кетіп, жоғалып қалатындай. Оны әлдекім ұрлап кететіндей – міндетті түрде ұрлап кетеді, ол сондай сұлу ғой! Сондықтан шешемізге ұрсамыз да жатамыз:
— Қайда кетіп қалдың? Неге маған ескертпедің? Қайдасың? Қашан қайтасың?
Балаларыңды сақтаңдар. Шашына ақ түскен бала болса да. Олардың өздерінің шашына ақ түскен баласы болса да. Анасын ұрлап кетті деп ойлау – бұл өте қорқынышты. Кеше соған куә болдым.
Лидия Paевcкaя
Аударған Шынар Әбілда