Балаларға арналған дәстүрлер ШІЛДЕХАНА ДӘСТҮРІ

Шілдехана – қазақтың ескі дәстүрінен келе жатқан жаңа туған баланы құттықтау және қуаныш білдіру үшін өткізілетін той. Бұл дәстүр, ең алдымен, баланың туылуын тек бір отбасына ғана емес, бүкіл ауыл-аймақтың ортақ қуанышына айналдырады. Қазақ халқы үшін жаңа туған бала – үлкен бақыт, әрі ұрпақтың жалғасы болып саналады.

Ұл—көз, қыз— із

Қазақтар ұл баланың дүниеге келуін ерекше атап өтеді. «Ұл туғанда күн туады» немесе «Ұлы бардың тұлы бар» деген халық мақалы ұл баланың құндылығын білдіреді. Дегенмен, қыз баланың туылуын да қуанышпен қабылдайды. «Қызы бар үйдің құты бар» деп, қыздың отбасы үшін мәні мен маңызын жоғары бағалайды. Осылайша, қазақ халқында ұл мен қызды қатар бағалау дәстүрі қалыптасқан.

Бала шашу шашу

Жаңа туған балаға қуаныш білдіріп, туыстары мен көршілері сол күні баланың туылған үйіне шашу шашады. «Баланың бауы берік болсын» деп тілектес болу – қазақтың салт-дәстүрінің тағы бір белгісі. Бала үшін мал сойылып, арнайы ас әзірленеді, бұл отбасындағы қуанышты тойлау үшін атқарылатын рәсім.

Шілдехана күзету

Шілдехана тойында, әдетте, туыстар мен ауыл әйелдері жиналады. Олар, сонымен қатар, баланың күллі өмірінің қуанышпен өтуін, жамандықтан қорғалуы үшін арнайы әзірленген ет асудан басталады. Бала дүниеге келген сәттен бастап оның өмірі ойын-күлкімен, қызықты сәттермен басталуы тиіс деген сенім бар.

Балалықтың жарқын жолы

Шілдехана рәсімі – балалықтың бақытты, шаттыққа толы өмірінің алғашқы қадамы. Қазақтар бұл тойды балаға даналық, мейірімділік және бақыт тілей отырып өткізеді. Шілдехана тойы – тек қана қуаныш емес, сонымен қатар, баланың болашақтағы өмірі үшін жақсы тілек, жақсы ырыс.

Шілдехана – қазақтың ұлттық мәдениетінде баланың дүниеге келуінің маңыздылығын көрсететін, ұлы дәстүр мен салтты дәріптейтін ерекше той. Бұл той әрбір баланың өміріндегі алғашқы бақытты сәттерді, қуанышты сәттерді атап өтудің көрінісі, сондай-ақ, отбасының, ауылдың берекесін арттыратын, ұрпақ жалғастырушы дәстүр.

Болат БОПАЙҰЛЫ

muslim.kz