ҚАЗАҚ БАЛАЛАРЫНЫҢ АСЫҚ ОЙЫНЫ
Асық ойыны – қазақ халқының дәстүрлі ұлттық ойындарының бірі. Бұл ойын әсіресе балалар мен жастар арасында кең таралған.
Асық ойынының мәні
Асық ойынының негізгі мәні – дене шынықтыру, дәлдік пен ептілікті дамыту. Ойын кезінде қатысушылардың назарын шоғырландыруы, көз мөлшерін дәлдікке келтіруі және қолдың икемділігін арттыруы маңызды. Асық ойынының тәрбиелік мәні де зор: бұл ойын балаларды ұйымшылдыққа, достыққа, әділдікке тәрбиелейді.
Асық ойынының түрлері
Асық ойынының бірнеше түрлері бар, олардың кейбіреулері мыналар:
1. Алшы– бұл асықтың бір түрі, яғни асықтың төрт жағының бірінде түседі. Бұл жағдайда асық алшы жағына түссе, ойыншы жеңеді.
2. Ханталапай – ойыншылар асықтарды алақандарына салып, жерге шашады да, қай асық қалай түскеніне байланысты ұпай жинайды. Бұл ойында тездік пен ептілік маңызды.
3. Бестас – бес асықпен ойналатын ойын. Ойыншы асықтарды бір-бірлеп немесе бәрін бірдей лақтыра отырып, әртүрлі жаттығулар орындайды.
4. Тайлақ– бұл ойында асықтардың белгілі бір ережелер бойынша түсуі немесе атылуы қажет.
Асық ойынының дәстүр түрлері
Асық ойынының дәстүрлері де әртүрлі:
1. Соғым – қысқы мезгілде сойылған малдың етін асық ойынына қатысушыларға бөліп беру дәстүрі бар.
2. Жеңімпаздарға сыйлық беру – ойынның соңында жеңімпаздарға кішігірім сыйлықтар немесе мақтау сөздер беріледі.
3. Наурыз мейрамы – асық ойыны наурыз мерекесі кезінде кеңінен ойналады, бұл кезде барлық жастағы адамдар қатысады.
Асық ойынының осындай әртүрлі түрлері мен дәстүрлері қазақ халқының бай мәдениетін көрсетеді. Ойындар жастардың физикалық және рухани дамуына үлес қосып, оларды ұлттық құндылықтарды қадірлеуге үйретеді.
Болат БОПАЙҰЛЫ