МӘЛІМ ДЕ, БЕЙМӘЛІМ ӨЗБЕКСТАН

ӘКЕ ЕРЛЕР

Науаи облысына қарасты Үшқұдық ауданындағы Алтынтау ауылынан шығып, төбелерден өткеннен кейін шығыста 5-6 шақырымдай жерде «Ерлер ата» зиярат орны бар. Таудың қақ ортасында орналасқан бұл жер таза ауасымен, әсем табиғатымен назарыңызды аударады.

Ең бастысы, бұл жерде тастардың арасынан сіңіп жатқан бұлақ бар. Бұлақтың суы игі адамдардың назарына кірмесін деп құдық етіп қоршап алған. Мұнда қысы-жазы суы бар. Оби – ұңғымада жиналған тіршілік құбыр арқылы дәл төменде орналасқан бассейнге ағады.

Ерлер ота храмына келуге көп адам келеді. Келген емделушілер бұлақ суынан сусындап, сырқаттан айыққандай жеңілдеп жатыр. Өйткені топырақта күмістің бар екені осы жерден табылған. Тәңірдің берекесі – мөлдір су осы топырақтан шығады.

«Ерлер әке» кім болды? Жұмыртқа шамшырақтары сұралып, тарихи деректер алынды. Бұл араб ұлтынан шыққан азаматты діни және дүниетанымдық білімі күшті болғандықтан араб халифаты Орта Азияға исламды насихаттауға жіберген деседі. Ол саналы ғұмырын халық арасында ислам дінін насихаттауға арнап, қартайған шағында осы тауды өз үйіне айналдырған адам саналады.

«Ерлер әке» зиярат орны бейбіт табиғатымен, шипалы бұлақ суымен көпшілікті қызықтыратын киелі орындардың бірі .

Табиғат нұрға бөленген жер

Дүниежүзілік қауымдастық көне де әсем өлкеміз тек шығыс қана емес, әлемдік өркениеттің бесігі болғанын мойындап, мойындап отыр. Осы құтты өлкеден қаншама ұлы ғалымдар, ғұламалар, саясаткерлер, генералдар өсіп шықты.

Бүкіл адамзатқа адалдық пен әділеттілік, мейірімділік, адалдық, турашылдық, тазалық пен ізгілік қағидаларын өз аралары арқылы кейінгі ұрпаққа жеткізуде үлкен еңбек сіңірді. Имам әл-Бұхари, Әбу Иса ат-Тирмизи, Имам Мотуриди, Бурханиддин Марғилани, Махмуд Замахшари сынды ғұламалар, асыл тағылымдарымен, өнегелі өмірімен әулие дәрежесіне жеткен, Ахмад Ясауи, Наджмуддин Куброду, Абдухолики сияқты сопы шейхтер. , солардың қатарында. Ата-бабаларымыз осынау ардақты тұлғалардың ерен еңбегі мен есімдерін тарихта мәңгі қалдыру үшін оларға арнап зәулім кесенелер тұрғызған. Уақыт өте бұл ескерткіштер киелі орындарға, мәртебелі зиярат орындарына айналды. Ұлтымыздың рухани мұрасы саналатын осынау көне тарихи ескерткіштер Тәуелсіздік жылдарында мәртебелі Елбасымыздың бастамасымен жөнделіп, жаңаша кейіпке енді. Олардың қатарында Науаи облысының Нұрота қаласында орналасқан «Қал’ай Нұр» және «Чашмай Нұр» тарихи-сәулеттік ансамблі бар. Нұр әке атанған адам – Нұротадағы бұлақтың жанында жерленген шейх Ілияс. Нұр әкені жергілікті халық ерекше құрметтейтін, халықтың рухани өркендеуіне зор үлес қосқан.

Қоғамда адамгершілік, ізгілік, имандылық сияқты асыл қағидалардың орнығуына зор үлес қосқан сопылық шейх.

Әлішер Науаидың «Насайим ул-Мухаббат» атты еңбегінде шейх Ілияс туралы мәлімет беруі оның халық арасында қаншалықты танымал екенін көрсетеді. Жергілікті тұрғындар көктемдегі балықты киелі санап, оларға зиян келтірмеуге тырысады. Нұрота қаласы Октов пен Қаратов арасында орналасқан және үнемі туристер мен ғалымдардың назарында. Бұл жер өзінің ерекше табиғатымен, еңбекқор халықтың қайталанбас дәстүрімен, таза жүрегімен, таза ниетімен, кең пейілділігімен ерекшеленеді.

Ақынның келесі Нұротаға арнаған өлеңдері бекер айтылмағанына қажылар куә болды.

Табиғат жетпіс нұр берген бұл жерді олар Нұрота деп атайды

Егер сіз оны көрмесеңіз, бұл қате

Чузиб таулары көгілдір, аспан бағанасындай,

Ежелден бақтарды жұмақ дейді, бұл жұмақ нұрлы.

Бүкірбаева Жадыра Нышанбек қызы