Сізге пайдалы 3 ақыл-кеңес!

1.Аллаға ұнамды 3 амал:

Біріншісі-өз уақытында оқылған намаз;

Екіншісі-ата-анаға игі болу;

Үшіншісі-Алла жолында күрес жүргізу.

2.Иман ләззатын сездіретін 3 қасиет:

Біріншісі-Алла мен оның елшісін бәрінен артық жақсы көру;

Екіншісі-біреуді тек Алла үшін жақсы көру;

Үшіншісі-тозаққа түспеуді қандай қаламаса, күпірлік жасауды да сондай қаламау.

3.Екіжүзді кісінің 3 белгісі:

Біріншісі-сөзінің бәрі өтірік,

Екіншісі-айтқан уәдесінде тұрмайды;

Үшіншісі-аманатқа қиянат жасайды.

4.Залымдардың 3 белгісі:

Біріншісі-қарауындағыларға зорлық жасайды;

Екіншіс-өзінен жоғарыдағыларға жағымпаздық көрсетеді;

Үшіншісі-өзінен төменгілердің ақысын жейді.

5.Қызғаныштың 3 белгісі:

Біріншісі-сені өтірік жақсы көріп алдайды;

Екіншісі-сыртыңнан ғайбат айтады;

Үшіншісі-қайғыңа қуанады.

6.Жақсы жандар 3 нәрсеге ұқсайды:

Біріншісі-шамға ұқсайды: өйткені шам жарығы айналасындарға тегіс шашылады, бірақ өзі жанып жоқ боп кетеді.

Екіншісі-инеге ұқсайды: ине күллі киімнің бәрін тігіп, өзі жалаңаш қалады.

Үшіншісі-жеміс ағашына ұқсайды: өйткені оның тәтті жемісін жеуге пайдаланады.

7.Имандылықтың 3 белгісі:

Біріншісі-дүниеге қатты берілмейді;

Екіншісі-қорлыққа шыдайды;

Үшіншісі-қайғыға сабырлы болады.

8.Жақсы адамның 3 белгісі:

Біріншісі-көпшілікпен тең қатынас жасайды;

Екіншісі-қолынан келгенше жақсылық істейді;

Үшіншісі-тіпті қиянат жасаушыны да кешіреді.

9.Ақымақ адамның 3 белгісі:

Біріншісі-Құдайдың айтқанын істемейді;

Екіншісі-пайдасы жоқ сөзді көп айтады;

Үшіншісі*-мұсылманды ғайбаттайды.

10.Құдай жолындағы адамның 3 белгісі:

Бірінші-табысты, ішіп-жеуді Алладан деп біледі;

Екіншіс-әңгімесі дін және ғылым жайында болады;

Үшіншісі-бес уақыт намазды жамағатпен бірге оқиды.

11.Дұрыс емес жолдағылардың 3 белгісі:

Біріншісі-тамағы арамнан болады;

Екіншісі-жақсы сөз(шариғат) айтушыдан қашады;

Үшіншісі-намазды ықылассыз оқиды.

12.Дұрыс жолдағылардың 3 белгісі:

Біріншісі-мұсылмандықты ықыласпен ұстанады;

Екіншісі-жаман жұмысқа қол ұрмайды;

Үшіншісі-жамандық істегенге жақсылық жасайды.

13.Адал адамның 3 белгісі:

Біріншісі-құдайдың бұйрығые істейді;

Екіншісі-күнә жасамайды;

Үшіншісі-өзі істеген жақсы істі басқалар да істесе екен деп тілейді.

14.Таза жолда жүргендердің 3 белгісі:

Біріншісі-жаман нәрседен аулақ жүреді;

Екіншісі-біреуді жамандаудан,өтірік айтудан бойын аулақтатады;

Үшіншісі-арам нәрседен денесін таза ұстайды.

15.Ділі қатты адамның 3 белгісі:

Біріншісі-мұсылманға, мүсәпірге жаны ашымайды;

Екіншіс-құдайдың бергеніне қанағат етпейді;

Үшіншісі-жақсы сөзга құлақ аспайды.

16.Шыншыл адамның 3 белгісі:

Біріншісі-құлшылық, ғибадатын жасырын істейді;

Екіншісі-біреуге жасаған жақсылығын, берген садақасын ешкімге айтпайды;

Үшіншісі-тіпті қатесін де жасырын тұтады.

17.Пасықтықтың 3 белгісі:

Біріншісі-жаман жұмыстарды жақсы көреді;

Екіншісі-мұсылманға зиянын тигізеді;

Үшіншісі-ақиқат жолынан қашады.

18.Жақсы жігіттің 3 белгісі:

Біріншісі-біреуі өзіне зорлық етсе, күші жетіп тұрса да оны кешіреді;

Екіншісі-малына зекетін толық береді;

Үшіншісі-мейманын жақсылап күтеді.

19.Сабырлы адамның 3 белгісі:

Біріншісі-әрбір жұмысқа асығыстық жасамйды;

Екіншісі-қайғы жетсе Аллаға шүкіршілік етеді;

Үшіншісі-Құдай не көрсетсе, соған көнеді.

20.Достықтың 3 белгісі:

Біріншісі-досынан жақсылығын аямайды;

Екіншісі-жан досынан дүние алмайды;

Үшіншісі-досының сырын ешкімге ешқашан ашпайды.

21.Тақуаның 3 белгісі:

Біріншісі-нәпсінің айтқанын ешқашан істемейді;

Екіншісі-жігіттікке сабырлық етеді;

Үшіншісі-түнде намаз (нәпіл намазын) көп оқиды.

22.Жалқаудың 3 белгісі:

Біріншісі-Алланың бұйрығына жалқаулық етеді;

Екіншісі-әр жұмысты кемшілікпен істейді;

Үшіншісі-намазын кешіктіріп оқиды.

23.Алдаушы-аярдың 3 айырықша белгісі:

Біріншісі-көпшіліктің алдында намазды сызылып оқиды;

Екіншісі-оңашада намазды асығыс оқи салады;

Үшіншісі-көпшіліктің алдында өтірік көлгірсіп Алланы аузынан тастамайды.

24.Бұ дүниеде адам 3 нәрсеге ынтық болады:

Біріншісі-емін-еркін өмір сүруге;

Екіншісі-жұрттың құрметіне бөленуге;

Үшіншісі-келешекке пайдасы тиетін игі еңбек жемісін молықтыруға. Ал бұларға жету үшін төрт шартты орындауға тиіс:

Біріншісі-дүние-мүлікті адалдан жинау;

Екіншіс-қолда бар дәулетті ұқыптап ұстап, жақсы күту;

Үшіншісі-жиған-тергенді күнделікті керекке, үй-ішінің, туған-туыстың қажетіне жарату(мұның пайдасы ақыретте тиеді)

Төртіншісі-қолдан келгенше пәле-жаладан сақ болу.

25.Бұл дүниеде адам 3 нәрсенің қамын жеп, соған бар ниетімен тырысуы керек:

Біріншісі-күнелтудің жағдайы;

Екіншісі-бөгде адамдармен арадағы қарым-қатынасты әдемі етіп құра білу;

Үшіншісі-өзі туралы кейінгі үрім-бұтаққа жақсы үлгі қалдыру.

26.Өмір бойы еңбегі еш болып, істі оңға бастырмайтын 3 жаман қасиет:

Бірінші-жігерсіз тоғышарлық;

Екінші-мешеулік;

Үшінші-естігенінің бәріне бірдей сене берушілік.

27.Құпия сырды әшкерелеуден келер 3 зиян бар:

Біріншісі-құпия сырын айтқан кісімен арадағы достық жойылады;

Екіншісі-сеніскен серт бұзылады;

Үшіншісі-бұрын сеніп жүрген жандар секем алып, бұдан былай сырын айтпайтын болады.

28.Терең оймен зор тәуекелді қажет ететін 3 нәрсе:

Біріншісі-Патшаға қызмет ету;

Екіншісі-теңізде сауда жүргізу;

Үшіншісі-жаумен жағаласу.

29.Құлазып, тұл қылатын 3 нәрсе:

Біріншісі-өзеннің сусыз арнасы;

Екіншісі-иесіз ел;

Үшіншісі-күйеусіз қатын.

Қолынан не жақсылық, не жамандық келмейтін ез адам осы қатарға кіреді.

30. Қайғыруға міндетті 3 адам:

Біріншісі-сырты сұлу, өзі семіз құр аты болса, бірақ сол ат мініс бермейтін жабы болса, міне сол адам қайғыруға тиіс;

Екіншісі-көжесінің суы көп, еті аз, сондықтан тағамының дәмі жоқ адам қайғыруға міндетті;

Үшіншісі-кімде-кім көптің көзіне түсетін сұлу әйелге үйленсе, оған өзі жаға алмаса, сөйтіп үнемі сол әйелден сөгіс еститін болса, міне сол адам қайғыруға лайықты.

31. Орынсыз қате жасайтын 3 адам:

Біріншісі-үстіне ақ киім киіп көрік басатын ұста;

Екіншісі-үнемі сәнденіп жүреттін,аяғына жаңа етік киіп келіп су кешетін тері илеуші;

Үшіншісі-бүлдіршіндей жап-жас сұлу қызға үйленіп, сонсоң өз үйінен безініп, алыс сапарда көп жүретін саудагер.

32. Жазалануға лайықты 3 адам:

Біріншісі-кінәсіз азап тартқызған күнәкар жан;

Екіншісі-шақырылмаған тамаққа өздігінен ұмтылған сұғанақ адам;

Үшіншісі-өздерінде жоқ зәру затын достары сұраса, бірақ сол ділгірліктің мәнісін аңғармаса  және сұрап та білгісі келмесе, міне осы адамды жазалау керек.

33. Ақымаққа жататын 3 адам:

Біріншісі-бүкіл бала-шағасымен тар үйде тұратын ағаш шебері: ол ертеден кешке дейін ағаш сүргілеп үйін жаңқаға толырады да, аядай үйдің ішінде айналатын жер қалмайды.

Екіншісі-өткір алмаспен жұмыс істейтін, бірақ оны ықтияттап ұстай алмай, адамның денесін жаралайтын дәрігер.

Үшіншісі-өз үйіне, өз отанына қайтқысы келмей, дұшпандарының арасына барып қонақтаған жолаушы: ол жат жерде жүріп өлсе, дүниесіне, бар мұрасына бөтен адамдар ие болады, байлығы да солардың қолында қалады, ал сонсоң өзін мүлде ұмытып кетеді.

34.Басшыны өлтіретін  3 мін:

Бірінші-сөзге еру;

Екінші-солқылдақтық, жағдайға лайықты шешім шығара алмау;

Үшіншісі-ашкөздік, дүниеге тойымсыздық.

35.Халыққа құт боп келетін басшының бойындағы 3 қасиет:

Біріншісі-тұлға мен келбет,денсаулық, қайраттылық пен қайсарлық;

Екіншісі-ар-ұят, намыс, әділеттілік;

Үшіншісі-кемел ой, білім,ізгі ниет, кешірімділік, қайырымдылық.

36.Ойдағыдай жауап қайыра алатын 3 адам:

Біріншісі-өз қазынасынан ел-жұртын жарылқап, сыйлық үлестіретін патша;

Екіншісі- өзінің нақ сүйері, бекзат туған адамына адал қызмет істейтін қылықты әйел;

Үшіншісі-Тәңірінің жазған заңын дұрыс үйренетін ақылды ұстаз.

37.Нәпсіні 3 сабырға міндеттеу керек:

Біріншісі-ғибадат пен мойынсұнуға;

Екіншісі-күнә істемеуге, төзуге;

Үшіншісі-бәле мен қасіретке.

Дайындаған :Амантай Тойшыбайұлы