«Тау-Кен Алтын» зауыты – алтын индустриясының флагманы

«Тау-Кен Алтын» ЖШС құрамында бағалы металдар бар шикізатты қайта өңдеуге және тазартуға маманданған. Яғни, олар алтынмен ғана емес, күміспен де айналысады. Елорданың индустриалды аймағында орналасқан аффинаж зауытындағы өндіріс ауыр әрі аса қымбат бағаланады.

Зауытқа кіру оңай емес: бұл мемлекет меншігіндегі қатаң күзетілетін нысан және мұнда кездейсоқ жүрген артық адамдар жоқ. Зауыттың техникалық директоры Арнұр Айдарханов бізге «Тау-Кен Алтын» компаниясы туралы әңгімелеп берді.

Арнұр Елеусізұлының айтуынша, аффинаж зауытын салу туралы шешім 2011 жылы қабылданған. 2012 жылдың мамыр айында жаңа кәсіпорынға бөлінген учаскеде геодезиялық жұмыстар басталған. Зауыт өз саласында жетекші орынға ие болуды көздеді. Ол кезде Қазақстанда аффинажды өңдеумен екі металлургиялық алпауыт – «Қазцинк» пен «Қазақмыс» айналысты, бірақ олар үшін бағалы металдар әрқашан қорғасын, мырыш, мыс өндірісінде қосалқы өнім болды.

Зауыт 2013 жылдың қыркүйегінде ашылып, желтоқсан айында банк алтынының алғашқы құймаларын шығарды.

Шикізатты қабылдау кезінде ондағы таза алтынның құрамын бағалау, құжаттар арқылы жүктің шыққан жерін тексеру және партияны өлшеу үшін арнайы комиссия шақырылады.

Айталық, цех мамандарының түсіндіруінше, жеткізуші 300 келі алтыны бар шикізат әкелді делік. Құжаттарда массада 80% алтын бар екені көрсетілген. Бірақ құжат технология емес. Банк алтынын өндіру сияқты маңызды мәселеде оларға қатты сенуге болмайды.

Шикізат балқытылып, ықшамдалады. Құйма етіп құйылады, содан кейін ғана нақты көлемі, салмағы белгілі болады. Сөйтіп ақырғы қорытындыны керемет жабдықталған зауыт зертханасы шығарады. Осының негізінде компания жеткізушілермен есеп айырысады. Қазір алтын өңдеу зауытының қуаттылығы жылына 50 тоннадан асты, бұл тамаша көрсеткіш.

2019 жылы «Тау-Кен Алтын» ЖШС Лондон құймалар нарығы қауымдастығымен (LBMA) Good Delivery жеткізушілерінің тізіміне қосылды, бұл компанияға деген абсолютті сенім мен қазақстандық алтынның ең жоғары сапасын көрсетеді.

«Біздің жалғыз тұтынушымыз – Қазақстан Ұлттық Банкі, алтын тауы тура мағынасында айтқанда дәл сол жаққа жөнелтіліп жатыр», – дейді Арнұр Елеусізұлы. – Сонымен қатар отандық зергерлерді қолдауға жыл сайынғы 300 келі квотамыз бар.

Біздің мұнай өңдеу зауыты, оның техникалық жарақтандырылуы мен экологиялық тазалығына қарасаңыз, ТМД елдеріндегі салалас кәсіпорындардың ішінде ең озық саналады. Бізде үнемі халықаралық делегациялар келіп тұрады, зауытымызды басқаларға үлгі етіп көрсетеді. Ал Лондон нелітен бейресми түрде қазақтың алтын құймаларын үлгі етіп жүр дейсіз, бұл біз эталонның әлемдік деңгейіндеміз деген сөз», – деп мақтанышпен атап өтті Арнұр Елеусізұлы.

Олар зауыт зертханасын, ұйымдық мәдениетін, мамандарының жоғары білім деңгейін мақтан етеді. Сонымен қатар зауыттың экологиялық таза өндіріске деген ұмтылысын да айрықша атап өтуге болады. «Тау-Кен Алтын» зауыты тұтынатын электр энергиясының 10 пайызын қамтитын аумаққа күн батареяларын орнату жобасын жүзеге асырғалы отыр.

Жасұлан БАҚЫТБЕКҰЛЫ