Туляремияның алдын алу

Біз бәріміз жазғы уақытта табиғатқа шығып, су айдындарында жүзуді, жасыл аймақта демалып, аң немесе балық аулауды жақсы көреміз, сонымен бірге төрт аяқты достарымыз – иттер мен мысықтарды өзімізбен бірге алып жүреміз. Егер гигиенаның кейбір нормалары сақталмаса, қауіпті инфекция – туляремияны жұқтыру мүмкіндігі бар, өйткені бұл табиғи ошағы бар зооантропонозды инфекция.

Туляремия таяқшаларын тасымалдаушылар – қояндар, су егеуқұйрықтары, тышқандар. Оның ағымы интоксикациямен, безгекпен, лимфа түйіндерінің зақымдалуымен сипатталады.

Инфекция аң аулау уақытында жануарлармен тікелей байланыста болған кезде немесе ластанған тамақ пен су арқылы, кейде аспирациялық жолмен, мысалы, дәнді және жемшөп өнімдерін өңдеу, нанды бастыру, сондай-ақ қан соратын буынаяқтылар (жылқы, кене, маса және т.б.) арқылы адамға жұғатынына назар аударыңыз. Науқас адам басқаларға қауіп төндірмейді, дегенмен адамдардың бұл инфекцияға бейімділігі өте жоғары.

Аурудың клиникалық түрі ену жолына байланысты. Инкубациялық кезең бірнеше сағаттан 21 күнге дейін, орташа есеппен 3-7 күнді құрайды. Әдетте ауру жедел басталады, бас ауруы, жүрек айну, құсу пайда болады. Дене температурасы 39-40°C дейін тез көтеріледі, қалтырау пайда болады. Бет пен мойынның терісі қызарып, конъюнктивті тамырларға қан құйылады. Бөртпе пайда болады, ол аурудың 8-12-ші күніне қарай қабыршақтана бастайды. Кейінірек патогеннің ену жолына байланысты ерекше зақымданулар пайда болады.

Туляремияның алдын алу туляремияның табиғи ошақтарын бақылауды, жабайы жануарлар арасында эпизоотияны уақтылы анықтауды, дератизациялық және дезинсекциялық іс-шараларды жүргізуді, тұрғын үй-жайларда кеміргіштермен күресуді (тұзақтарды, уланған жемдерді және т.б. пайдалану) көздейді. Сондай-ақ, туляремияға қарсы профилактикалық егулер жүргізу, кездейсоқ су көздерінен шикі суды ішпеу, елді мекендердің аумағында өздігінен қоқыс тастайтын жерлерді жою, балық аулау, ашық ауада демалу кезінде репелленттерді (масалардың, кенелердің шағуынан қорғау құралдары) пайдалану қажет.

Аурудың алғашқы белгілері байқалса дереу медициналық көмекке жүгіну керек, өздігінен емделуге болмайды.

Жанар Оспанова, Жамбыл облысы әкімдігі денсаулық сақтау басқармасының басшысы